İzlanda Notları

KISA KISA İZLANDA

  • 100,000 kilometrekarelik alandaki 330,000’lik nüfusuyla Avrupa’nın nüfus yoğunluğu en az olan ülkesi İzlanda, İskandinavya’nın bir parçası.
  • Başkent Reykjavik dünyanın en kuzeydeki başkenti ve resmi olarak en temizi. Ülke nüfusunun %60’ını barındırıyor.
  • Kuzey kutup dairesinin hemen dışında yer almasına rağmen okyanustan gelen Gulf Stream sayesinde kışları ılıman geçiyor. Yazları ise en yüksek ortalama sıcaklık 12 derece.
  • Dünyanın jeolojik açıdan en yeni ülkesi, 25 milyon yıl kadar önce deniz seviyesinden yükselmeye başlamış. Sık sık olan volkanik patlamalarla da yeni kara parçaları oluşuyor, bunların sonuncusu 1963’daki sualtı volkanik patlaması sonucu oluşan Surtsey Adası.
  • Bie zamanlar dağlardan kıyılarına kadar ağaçlarla dolu topraklarda kerestecilik, volkanik patlamalar ve zorlu kış mevsimleri derken yeşil kalmamış. 21. yy’da muazzam bir yeniden ağaçlandırma kampanyası başlattı ülke ve her yıl 4 milyon yeni ağaç ekiyor.
  • Yerleşim 874 yılında Norveçli klanların adaya ayak basmasıyla başlıyor. Bin sene Norveç’in idare ettiği ada, ardından Danimarka’ya geçmiş. Sonunda 1918’te İzlanda Krallığı olarak bağımsızlığını kazanmış, 1944’te de cumhuriyet ilan edilmiş.
  • 9. yy’da vikinglerin getirdiği dil aradan geçen sürede hiç bozulmadan günümüze kadar ulaşmış. 13. yy’da yazılan ilk destanları (İzlanda destanları) halk zorlanmadan okuyabiliyor. En iyi İzlandaca taşrada konuşuluyor. Başka dillerden de kelime sahiplenmiyorlar, örneğin yeni teknolojik terimleri viking dilinde varolan kelimelerden türetiyorlar.
  • Dünya tarihinin ilk seçimle başa gelen kadın cumhurbaşkanı İzlanda’dan.
  • Kuzey ülkelerindeki sosyal hizmetler sistemini benimseyerek tüm vatandaşlarına sınırsız bedava eğitim ve sağlık imkanı veren ülkede ortalama yaşam süresi 83. Ordusu yok. Aynı zamanda tamamen güvenli bir yer, saldırı suçları neredeyse yok ve polisler gerek olmadığı için silah taşımıyor. Kafede oturan annelerin bebeklerini rahat uyumaları için kapı dışında bırakmaları normal karşılanıyor.
  • Ülkedeki tüm enerji, kendi yeraltı kaynaklarından ve yenilebilir enerji sistemlerinden sağlanıyor.
  • Ekonomisi balıkçılık ve çiftçilik üzerinde kurulu ülke, ikinci dünya savaşının ardından hızlı sanayileşme ve Marshall Planı’nın desteği sonucu kısa sürede dünyanın en zengin ülkeleri haline geldi. Günümüzde ekonomisinin %72’si hizmet sektörüne bağlı.
  • Ekim 2008’de global finansal krizinde İzlanda kötü etkilendi. Bankacılık sektörü tam anlamıyla çöktü ve paraları büyük değer kaybı yaşadı. Aradan geçen sürede atılan çok doğru adımlar sayesinde ülke toparlandı. Bunda son 5 senede tam anlamıyla patlama yapan turizmin de büyük etkisi var.
  • 1TL=44 İzlanda kronu
  • İzlanda’da soyisim yok. Soyisim yerine geçen ikinci isimler aslında anne/baba ismine -dóttir (kızsa) ve -son (erkekse) eklenmesiyle oluşuyor. Gelinler bu yüzden evlendikten sonra ismini değiştirmiyor. Ve herkes birbirine ismi ile hitap ediyor, bay bayan gibi ayrım da yok.
  • Ne kadar modern ve teknoloji içinde geçse de hayatları, doğaüstü olaylara karşı büyük zaafları var. Yapılan anketlere göre İzlandalıların %80’i elflere inanıyormuş. Bu yüzden yol yaparken elflere zarar gelmesin diye yolu değiştirebiliyorlar, evlerin yaşadığına inandıkları arazilere ev yapmıyorlar.
  • Kişi başı en çok kola tüketilen ülke ancak bir tane bile McDonald’s yok. Daha doğrusu son McDonald’s ekonomik krizle birlikte 30 Ekim 2009’de kapanmış. Kapanmadan bir gün önce son menüyü satın alan Hjörtur Smárason, 3 sene saklamış ve ambalajı açtığında hamburgerin hiç değişmediğini farketmiş. Şu anda Reykjavik’te Bus Hostel’de sergilenen menüyü, ister gidip yerinde görebilir, isterseniz de internetten canlı izleyebilirsiniz.
  • Enteresan insanlarla dolu bir ülke İzlanda. Bir önceki Reykjavik valisi Jón Gnarr’ı duyan var mı? Eski bir punk grubu üyesi/komedyen olan Gnarr, can sıkıntısından The Best Party’i kuruyor ve ülkenin en büyük partisinden fazla oy almayı başarıyor. Hayatını anlatan film de çekilmiş, fragmanını buradan izleyebilirsiniz.
  • Resmi spor hentbol. 2008 Pekin Yaz Olimpiyatları’ndaki gümüş madalya en büyük başarıları ve halk ulusal takımın oyuncularını ezbere biliyor.
  • 1 Mart 1989’a kadar bira içmek yasakmış, her 1 Mart’ta biranın yasallaşmasını kutluyorlar. Şu anda bile sadece sınırlı sayıda dükkanda belli saate kadar satıyorlar, haftasonu kapalılar. İzlanda’da trafik olan tek anın Cuma akşamı bu dükkanlar kapanmadan önce önlerindeki araç kuyruk olduğu söylenir.
  • Halló: Merhaba             Takk: Teşekkürler
  • UNESCO Dünya Mirası listesinde İzlanda’ya ait 2 yer var.
  • Neyi meşhur: Puffin, Björk, Sigur Rós, kuzey ışıkları
  • Ne satın almalı: Yün giysiler, lav taşından hediyelikler, outdoor ürünleri

KİŞİSEL YORUMUM

Artıları: İzlanda, benzersiz doğasıyla dünya üzerindeki en güzel yerlerin arasında. Yanardağlar, buzullar, kara plajlar, şelaleler, kaplıcalar, elfler, kuzey ışıkları, sıradışı gelenekler..

Eksileri: Çok pahalı, insanları çekingen ve mesafeli. Havası soğuk ve daima rüzgarlı.

Kaç para harcadık:

  • Toplam> Ülkede geçirdiğimiz 7 gün için iki kişi toplam 2253$ harcamışız. Günde ortalama 322$ ediyor.
  • Konaklama> 483$ (Ortalama 69$. Yaz sezonunda bu fiyatlara bir 10-20$ daha ekleyin)
  • Ulaşım> 815$ (Polonya-İzlanda-Polonya uçuşlar, 7 günlük rent-a-car ve benzin ücreti)
  • Yeme-içme-Aktivite> 700$ (Günlük 100$. Sadece 3 sefer dışarıda yedik, yine de fiyatlar böyle)
  • Kaç gün yeterli: 12 gün (2 gün Reykjavik, 3 gün Güney, 2 gün Doğu, 3 gün Kuzey, 2 gün Batı)

     Doğa 5 yıldız
Tarih 3 yıldız
Eğlence 3 yıldız
Halk 4 yıldız
Yemek 4 yıldız

Ortalama 3,8 puan

İzlanda’da mutlaka yapılması gerekenler:

  1. İzlanda’ya varır varmaz bir araba kiralamak kesinlikle avantajlı, aksi halde çok pahalıya malolur. Arabaya atlayıp 1332km’lik Ring Road etrafında dilediğiniz yeri gezebilirsiniz. Eğer F-road’larda da sürmek isterseniz 4×4 kiralamak şart koşuluyor.
  2. Rengarenk boyalı evleriyle başkent Reykjavik, görüp görebileceğiniz en ilginç kiliselerden birine ev sahipliği yapıyor. En güzel şehir manzarası Hallgrimskirkja denilen bu kilisenin kulesinden izleniyor.
  3. Golden Triangle, yani altın çember öncelikle ziyaret edilmesi gereken yerlerden. Geyzerlerden dev şelalelerine, tarihi kiliselerden eski harabelerine daha önce hiç görmediğiniz manzaralara tanık olacaksınız.
  4. Güneyde Vik sahili ve kuzeybatıda Breiðavík, ülkenin en güzel plajlarını barındırıyor. Simsiyah lav taşlarıyla örülü bu plajların dik bazalt kayalıklarla kesildiği nefes kesici güzellikteki manzaralara tanık olacaksınız.
  5. Ülkenin %11’i buzulla, %30’u ise lav sahasıyla kaplı. Vatnajoküll Ulusal Parkı’nda buzulların en büyükleri üzerinde çivili kramponları geçirip yürüyüş yapabilir, içi masmavi parlayan buzla çevrili tünellerine girebilirsiniz (kış aylarında). Yine Jökulsárlón’a gidip yüzen buz kütlelerinin arasında zodyak bot turuna çıkabilirsiniz.
  6. Kuzey İzlanda, zorlu hava koşulları bir yana cehennemi andıran doğal oluşumlarıyla ünlü. Dimmuborgir, Hverir ve Myvatn Gölü çevresinde gezerken insanın içi kararıyor, Godafoss ve Dettifoss gibi şelaleler ağzı açık bıraktırıyor.
  7. İzlanda, volkanik yarıklardan ilerleyerek yüzeye ulaşan kükürtlü sularında yıkanılan kaplıcalarla dolu. En ünlüsü ve pahalısı Blue Lagoon, kuzeydeki alternatifi ise Myvatn. Macera arayanlar yaz aylarında Askja gibi yanardağların tepesinde yer alan krater göllerinde ya da Grjótagjá isimli mağaralarda banyo yapabilir.
  8. Dünyada kuzey ışıklarını izlemek için en güzel yerlerden biri İzlanda. En uygun sezonlar Kasım-Aralık ayları, hava da açıksa yenmez tadından 🙂
  9. Puffin, yani Atlantik martısı, büyük çoğunluğu İzlanda’da bulunan dünya tatlısı bir kuş cinsi. Penguene benzeyen bu sakar hayvanları izlemek için en iyi yerler Reykjavik dışındaki Puffin Adası, doğudaki Borgarfjörður eystri ve Bakkagerði, kuzeybatıdaki Látrabjarg Kayalıkları, Hornbjarg ve Hornstrandir ya da güneydeki Westman Adaları. Balina meraklıları için en iyi seçenekler Husavik ve Ísafjörður. Fok balıklarını hep yakından görmeyi düşleyenlerden iseniz sizi Ósar’a veya Hvammstangi’ye alalım.
  10. Farklı deniz ürünlerini tatmayı sevenler kuzey balıklarının en güzel çeşitlerini burada bulabilir. Ringa (herring), morina (cod), köpekbalığı, balina, ne ararsanız var burada. Özellikle Reykjavik’teki Kolaportid Market’te esnaflar turistlere çürümüş köpekbalığı eti ikram edip yüzlerinin ekşimesini zevkle izliyorlar. Çiğ puffin kalbi ise ülkenin en seçkin yiyeceği.
  11. Brennevik, alkol oranı çok yüksek bir İzlanda içkisi ve lakabı “Kara ölüm”. Koç yumurtalığı, çürümüş köpekbalığı gibi oldukça keskin tadı olan yiyecekleri genelde bir (yada iki) shotla götürmek özellikle yaşlı kesim için adet haline gelmiş.

You may also like...

Leave a Reply

Your email address will not be published.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.